Dit is een ingewikkelde vraag en in sommige gevallen is het antwoord ja. Dierlijke materialen zoals bijvoorbeeld koeienhuiden (leer) kunnen een bijproduct zijn. Het vlees van de koe vormt dan het hoofdproduct (voor de vleesindustrie) en de huiden worden gebruikt en verkocht als bijproduct. Dit geldt voor meerdere materialen die afkomstig zijn van dieren. Het kan ook andersom zijn. In het geval van wol vormt dit vaak het hoofdproduct en is het schapenvlees meestal een bijproduct.  

Of een dierlijk materiaal een hoofd- of bijproduct is, zou volgens ons geen verschil mogen maken voor de hoofdvraag. En dat is in onze ogen: is het materiaal ethisch geproduceerd met oog voor het welzijn van het dier in kwestie? 

Het is daarom belangrijk dat kledingproducenten transparant zijn over de herkomst van hun materialen, ongeacht of ze dierlijke rest- of hoofdproducten gebruiken. Iedere aankoop van een consument kan bijdragen aan een meer compassievolle behandeling van dieren in de agrarische sector. Zij moeten hiervoor kunnen vertrouwen op de transparantie van kledingmerken over de herkomst van hun dierlijke producten zodat zij een bewuste keuze kunnen maken.

Naar schatting worden er wereldwijd jaarlijks zo'n 5 miljard dieren gebruikt voor de modebranche. De precieze omvang is lastig in te schatten, mede door een gebrek aan transparantie. We weten dat: 

• Er nog steeds zo'n 107 miljoen dieren per jaar worden geslacht voor hun bont, ondanks dat deze industrie wereldwijd drastisch afneemt. Het gaat hier onder andere om zeehonden, vossen, nertsen, wasbeerhonden en konijnen.  
• Er zo'n 777 miljoen runderen, schapen, lammetjes en geiten jaarlijks worden geslacht voor de vleesindustrie maar ook voor de productie van leer.  
• Er zo'n 672 miljoen dieren worden gebruikt om fijne wol te produceren als merinowol, kasjmier, angorawol en mohair. Het gaat hier onder andere om schapen, geiten, konijnen en alpaca's.  
• Er zo'n 3,4 miljard eenden en ganzen jaarlijks worden geslacht voor de vleesindustrie maar ook voor de productie van dons en veren.  
• Er zo'n 3 miljoen exotische dieren worden geslacht voor hun leer en veren. Het gaat hier onder andere om krokodillen/alligators, struisvogels en slangen.  

Als eerste kan je jezelf eens verdiepen in dierenwelzijn binnen de mode-industrie. We hebben op onze website en onze campagnepagina: ‘Trek geen dierenleed aan', veel informatie hierover staan. We hebben ook een handig stappenplan gemaakt om je te helpen diervriendelijkere modekeuzes te maken.  

Stap twee kan zijn om je favoriete kledingmerk(en) eens onder de loep te nemen. Dit kan heel makkelijk via ons Draag Diervriendelijk - Merkenregister. Inmiddels staan er al vele wereldwijde en nationale modemerken in. We beoordelen ze op vier belangrijke dierenwelzijnskwesties: het gebruik van bont, het gebruik van dons verkregen door levend plukken, het gebruik van wol waarvoor lammetjes gemutileerd zijn en het gebruik van alternatieve, niet dierlijke materialen.  

Stap drie kan zijn om ervoor te kiezen alleen nog diervriendelijke mode te kopen. Door onze actiepagina te tekenen geef jij duidelijk aan, samen met honderdduizenden anderen, dat dierenwelzijn in de mode ertoe doet. 

Als vierde kan je onze petitie tekenen om een einde te maken aan lammetjes mutilatie. Van deze wrede en onnodige praktijk zijn jaarlijks miljoenen lammetjes in Australië, 's werelds grootste wolproducent, het slachtoffer.

Tencel, katoen, linnen, bamboe en viscose zijn een paar natuurlijke, milieubewuste en diervriendelijke alternatieven die je steeds vaker ziet in de mode. Maar er zijn nog veel meer alternatieve, niet dierlijke materialen waar je voor kunt kiezen. Tegenwoordig zie je zelfs plantaardig leer, dons en wol! Als je online eens op speurtocht gaat, zul je verstelt staan van welke alternatieven je kunt vinden.  

Daarnaast hergebruiken ook steeds meer modemerken bijvoorbeeld polyester en nylon en worden er tegenwoordig zelfs materialen gemaakt van plastic afval of bijvoorbeeld afgedankte visnetten.  

Het nadeel van producten afkomstig van plastic is dat ze microplastics afgeven. Voor veel mensen zal die term tegenwoordig bekend zijn van onder andere de plastic soep die onze oceanen vervuild. Het allerbeste is daarom om natuurlijk afbreekbare materialen te gebruiken zodat er geen microplastics met je waswater in het milieu belanden. Je kunt ook een speciale waszak gebruiken voor je synthetische kleding, daarmee voorkom je dit probleem.  

Wij roepen modemerken dringend op om zich te verdiepen in de productieprocessen achter hun dierlijke materialen en dierenwelzijnskwesties als lammetjes mutilatie en levend plukken aan te pakken. Daarnaast moeten modemerken transparant zijn en eerlijk communiceren naar de consument waar dierlijke producten vandaan komen en of er wrede technieken gebruikt zijn om deze materialen te verkrijgen. Alleen zo kunnen kopers een bewuste en weloverwogen keuze maken. Transparantie leidt tot verantwoordelijkheid van de betrokkenen en daarmee tot positieve verandering. 

Door middel van onze campagne: ‘Trek geen dierenleed aan’, zoeken wij ook zelf het gesprek op met modemerken en ketenpartners in de mode-industrie. Samen gaan we het gesprek aan hoe dierenwelzijnskwestie binnen de modewereld kunnen worden aangepakt. Bent u een merk of detailhandelaar en wilt u meer weten? Kijk op onze internationale pagina Merk & Detailhandel.   

Hoewel er grote stappen zijn gemaakt en ethisch geproduceerde mode in opmars is, is er nog genoeg te doen op dat front. Wij geloven dat de mens, het milieu en dierenwelzijn nauw met elkaar verbonden zijn. 

Door onze campagne ‘Trek geen dierenleed aan’, zorgen we ervoor dat de bescherming van dierenwelzijn de derde pilaar van ethische mode wordt. Wij geloven dat mode compassievol kan en moet zijn voor zowel de mensen, de planeet en de dieren.  

Transparantie houdt in dat consumenten eerlijke informatie krijgen over de producten die gebruikt zijn in hun kleding. Dit betekent voor dierenwelzijn dat er onder andere in kleding labels eerlijk moet staan aangegeven welke dierlijke materialen er in het product zitten. Ook moet de modeproducent eerlijk aangeven hoe deze materialen zijn verkregen en of er dieronvriendelijke technieken als levend plukken of lammetjes mutilatie voor zijn gebruikt. Ook het hebben en delen van een dierenwelzijnsbeleid binnen een modehuis, versterken de transparantie naar de consument. Net als het plaatsen van bijvoorbeeld een duurzaamheidsrapport.  

Traceerbaarheid houdt in dat de oorsprong van een materiaal herleidbaar moet zijn tot aan de bron. In het geval van dierlijke materialen dus tot het land en de plek (meestal een boerderij of fokbedrijf) waar het dier gehouden en/of geboren is. 

Helaas verschillen internationale wetten sterk wat betreft de productie en etikettering van dierlijke materialen voor gebruik in de mode. Soms ontbreken ze helemaal en in andere gevallen wordt er niet gehandhaafd op de naleving ervan. Soms staat er bijvoorbeeld in een label: is gemaakt in de VS. Maar dat hoeft niet te betekenen dat ook alle dierlijke grondstoffen van het product daarvandaan komen.  

Daarom blijven wij ons inzetten voor strengere, wereldwijde wetgeving op dit gebied waarin dierenwelzijn verankerd is. Maar deze politieke processen, zeker op wereldwijde schaal, kunnen tientallen jaren duren. Daarom is het belangrijk dat modemerken nu al transparant zijn zodat consumenten vandaag al een bewustere beslissing kunnen nemen en bijvoorbeeld zelf vragen over het dierenwelzijnsbeleid kunnen stellen aan een merk.  

Sinds 1988 komen we op voor dieren die worden misbruikt voor hun bont, en nu ook in bredere zin, voor dieren in de mode. Verschillende wereldwijde modemerken zijn, mede dankzij onze inzet, gestopt met het gebruiken van bont in hun modelijnen. Ook hebben we met succes bijna alle grote Europese buitensport merken aangemoedigd om geen dons van levend geplukte en onder dwang gevoerde eenden en ganzen meer te gebruiken in hun producten.  

Daarna zijn we in gesprek gegaan met Nike over het gebruik van wol van gemutileerde lammetjes, met succes! Ook Nederlandse modemerken als Sissy-Boy en Kings of Indigo tekenden onze ‘Brand letter of Intent' waarmee ze aangeven geen wol te (gaan) gebruiken waarvoor deze wrede praktijk is gebruikt. 

Onze missie blijft om het gesprek aan te (blijven) gaan met de mode-industrie en de ketenpartners die hierbij betrokken zijn. Zo zetten we in op duurzame en compassievollere veranderingen voor de dieren in deze industrie.